این شش اسنادی که از کتاب
"روابط تورکمنستان- روسیه" استخراج کردیم، نشاندهنده سیاست بغایت تهاجمی
دولت روسیۀ تزاری در دوران امپراطوری تزار آلکساندر دوم در منطقه تورکمن نشین شرق
دریای خزر و نشانگر آمادگی سانکت پطربورگ برای تقسیم سرزمین تورکمن بین خود و
ایران –انگلستان می باشد.
تاریخ وقوع این حوادث بین سالهای ۱۸۶۸-۱۸۵۸ در عهد ناصرالدین شاه می باشد. شاه قاجار خود نیز برای تصرف قارری غالا
قشونی را بسرکردگی حاکم استرآباد جعفرقلیخان کرد شادلو، بسال ۱۸۵۸ به سرزمین تورکمن گسیل
داشت که با شکست مفتضحانۀ قشون شاه و خودکشی حاکم غائله ظاهرا پایان یافت.
ناصرالدین شاه دوسال بعد یعنی در سال ۱۸۶۰ این بار کینۀ حیوانی خود
علیۀ تورکمنها را با اعزام قشون مجهز و چهل هزار نفری بسرکردگی حاکم خراسان، برادر
زادۀ خویش حمزه میرزا به ماری (مرو) نشان داد که این تجاوز وحشیانه نیر با رشادت و
پایمردی تورکمنها بسرکردگی قاوشیت خان، با شکست سنگین قشون ناصری خاتمه یافت.
روسها پس از شکست دادن ایران
و انعقاد قراردادهای تورکمنچای و گلستان بتدریج نفوذ خویش را از نواحی غرب دریای
خزر به شرق گسترش دادند، هدف تزار از این سیاستِ گسترش بسوی شرق، رسیدن به مناطق
تحت اشغال انگلیسها در هندوستان و یا جلوگیری از گسترش نفوذ انگلیسها در آسیای
مرکزی بود.
No comments:
Post a Comment